Kişilərdə varikoz genişlənmiş damarlar
Kişilərdə varikoz genişlənmiş damarlar rast gəlinirmi?
Varikoz damarlar kişilərdə də rast gəlinir. Həm kişi, həm də qadınlarda aşağı ətraflarında genişlənmiş damarların inkişafında ən vacib risk faktorlarından biri xəstəliyə genetik meyillili olmasıdır. Lakin varikoz xəstəliyinin kişilərə qadınlardan daha az təsir göstərə biləcəyini qeyd etmək lazımdır. Bunun bir neçə səbəbi vardır. Birincisi, kişilər daha sabit hormonal fonlara malikdirlər. Bu deməkdir ki, bütün həyatı boyunca hormonlarda demək olar ki, heç bir əhəmiyyətli dəyişiklik olmur. Qadınlarda isə hormon səviyyəsinin əhəmiyyətli dərəcədə dəyişdiyi bir neçə dövr yaşanır. Bu dövrlərə hamiləlik, doğum və menopauza daxildir. Bu zaman bir qadın orqanında varikoz genişlənmiş damarların inkişafına təsir edə biləcək əhəmiyyətli dəyişikliklər baş verir.
Hormonlarla varikoz xəstəliyi arasında necə bir əlaqə vardır?
Əslində, hormonlar damar divarı üzərində böyük təsirə malikdirlər. Onlar damar divarının sıxlığını təyin edirlər. Bu baxımdan qadınların kişilərdən daha çox varikoz xəstəliyinin inkişafına meyilli olduğu qənaətinə gəlmək olar. Varikozun inkişaf səbəblərindən biri kişilərdə ağır fiziki fəaliyyətlər və idman hesab edilir. Ağır fiziki yük yalnız damarların sağlamlığına deyil, bütövlükdə bədən üçün əks təsir göstərir. Əzələ toxuması aktivdir və ölçüsü artır. Lakin əzələ kütləsinin artması ilə yük azaldılır. Aşağı ətraf damarlarına uzun müddət təsir edildikdə, ayaqlarda varikoz xəstəliyi inkişaf edə bilər. Bu vəziyyət yüklərin azaldılmasını, bəzi hallarda idmanla məşğul olmağı rədd etməyi tələb edir. Əlavə üsul müəyyən etmək üçün fleboloqa müraciət edib məsləhətləşmək lazımdır.
Kişilərdə varikoz xəstəliyi necə müalicə olunur?
Kişilərdə ayaqların varikoz damarlarının müalicəsi qadınların müalicəsindən fərqlənmir. Fleboloqların təcrübəsində, CEAP-ın beynəlxalq təsnifatında üçüncü və dördüncü dərəcə varikozları olan kişilər daha tez-tez rast gəlinir. Varikoz xəstəliyi inkişafının üçüncü və dördüncü mərhələsinin kişilərdə daha çox olması belə xarakterizə olunur ki, kişilər həkimə müraciəti gecikdirirlər. Gecikməyə səbəb kimi pasiyentlər varikozun ilk təzahürlərinin çox narahatlıq verməməsi ilə izah etməyə çalışırlar. Patoloji damarların fəsadlarının aradan qaldırılması üçün konservativ müalicə sərf edirlər. Müasir metodlardan – Endovasal Lazer Ablasiyası, Radiofrekans Ablasiyası, Miniflebektomiya üsullarından varikoz genişlənmiş damarları aradan qaldırılması üçün istifadə kişilərdə də ən yaxşı müalicədir.